“Türkiye, Günden Güne Mizahın İllegal Olduğu Algısını Yayıyor”

Hepimizin kahkaha atarak okuduğu Penguen dergisinin ceza ödemekten mali olarak sıkışıklığa girdiği ve bizim onu ayakta tutmak için elimizden geldiği yardımı sağlamaya çalıştığımız bu dönemde. Politik karikatür dediğimiz anda aklımıza gelen sayılı isimlerden biridir röportajı yaptığımız isim Carlos Latuff… Kendisi bir Brezilyalı ama iş Türk meselelerine geldiğinde de kendi ülkesinde olduğu gibi lafını kimseden sakınmıyor. Biz ona politik karikatür ve siyaset üzerine sorular sorduk ve Carlos Latuff yine sözünü sakınmadı. Söylediklerine katılın ya da katılmayın ama bu cesur adamın bu röportajını okuyun derim. Keyifle okuyun.

Röportaj: Enis Derdimentoğlu

ENİS DERDİMENTOĞLU (ED): Türkiye’deki politik karikatürler ve ülke üzerindeki etkileri hakkında ne düşünüyorsunuz? 

CARLOS LATUFF (CL): Uzun zamandır Türk politik karikatür geleneğini biliyorum, bu konuda politik mizah ve penguen karikatürlerinden bahsedebilirim.Politik karikatürlerin gücü su götürmez bir gerçek, zaten bu yüzden Erdoğan sürekli çizerler hakkında otoritelere iftira atmakla suçluyor.Aynı şey mısırda da oluyor, aslında otoriter rejimler sanatçıları özellikle de hicivci olanları devlet düşmanları olarak görüyorlar.

ED: Türk karikatüristler hakkında ne düşünüyorsunuz? Hiç takip ettiğiniz karikatürist var mı?

CL: Şu an net olarak hatırlamıyorum ama birçok mükemmel Türk karikatürist gördüm.Musa kart gibi kötü eleştiri yapan karikatüristler hapse düşebilir su sıralar Türkiye de.

ED: Bir röportajda şöyle söylemiştiniz ‘’Erdoğan benim ilham perimdir’’’. Sizi davet etseydi gidip görüşür müydünüz? Görüşseydiniz ona neler söylerdiniz?

CL:Tabi ki, bugüne kadar sadece kitaplarda rastladığım sultanlardan biriyle yüzleşme fırsatı güzel olurdu.

TRUMP’TAN SONRA ABD POLİTİKALARI

ED: Sizin Erdoğan’ın Işid’i desteklediğini gösteren birçok karikatürünüz var, ama Işid, Türk hükümetinin Allahsız olduğunu söylüyor. Bu konuda düşünceleriniz nelerdir?

CL: Madalyonun halka gösterilen kısmı ve kapılar ardında olan kısmı var. İçinde gübre olan ve Türk sınırından Suriye’ye geçen tırları unutmayalım.

ED: Bir röportajınızda Fethullah Gülen’in bir mezhep lideri olduğunu, Türkiye’deki insanlarının temsilcisi olamayacağını, onların tuzağa düşmeyeceklerini söylemiştiniz. Ama askeri bir darbe girişiminde bulundu, bu konuyla ilgili ne söyleyebilirsiniz?

CL: Ben mi? Nerede yayınlanmış bu röportaj? Ben böyle bir şey hatırlamıyorum ve onu bir mezhep lideri olarak nitelendirdiğimi de hatırlamıyorum. Her neyse onun darbeden sorumu olduğunu söyleyemem, o hareketin bir üyesi de değilim, desteklediğim falan da yok. Gördüğüm şey su ki destekçileri Erdoğan’ın rakipleri olduğu için arkalarında öğretmenler, sanatçılar, Kürtler, gazetecilerden oluşan uzun bir liste halinde yakalanıyorlar şimdi.

ED: Trump’dan sonra dünya politikası nasıl? Obama dönemiyle farklar nelerdir?

CL:Obama ve Trump, demokratlar ve cumhuriyetçilerin politikaları yürütme şekilleri arasında farklar olabilir, ama iki taraf da Amerikan bütünlüğü,kaymak tabaka ve savaş endüstrisi için çalışıyor sonuçta.

BREZİLYA’DA GAZETECİLER ÖZGÜR MÜ?

ED: Medya mensupları Türkiye de oto sansür kullanıyor. Hiç kendine ‘‘bunu çizmeseydim dedin mi? Ya da hiç kendine sansür uyguladın mı?

CL: Ne Türk ne de Brezilya meselelerinde böyle bir şey yapmadım. Ben genelde bu tür basım meselelerini editörlerle konuşurum.

ED: Brezilya’daki karikatürist ve gazetecilerle ilgili ne düşünüyorsunuz? Özgürler mi? İşlerini yapabiliyorlar mı?

CL: Yani öyle diyebiliriz, birçoğu sadece güldürebilmek derdinde, genelde polis şiddeti gibi hassas konularda sınırları aşmıyorlar, yolsuzluk ve polis şiddeti üzerine yaptığım çizimlerden dolayı üç kere içeri alındım.

ED: Türk espri anlayışını nasıl buluyorsun?

CL: Erdoğan yönetimindeki Türkiye, günden güne mizahın illegal olduğu algısını yayıyor.

ED: Venezuela’daki olayı takip ediyor musunuz? Türkiye’deki bir sektör bunun bir ekonomik kriz olduğunu söylerken, diğer bir sektörde, emperyalizmin Venezuela’nın kafasını karıştırmaya çalıştığını söylüyor. Siz hangisinin doğru olduğunu düşünüyorsunuz?

CL: Amerika’nın Venezuela politikası üzerinde büyük girişimleri olması konusunda şüphe yok. Sözüm ona muhalefet dedikleri kesinlikle Washington tarafından geri çekildi ve sivillerin çoğu da huzursuz durumda. Aynı şekilde ekonomik durum da dış baskılar sonucu kötü durumda. Tabi ki Maduro ve Chavez dönemi Venezuela’sı arasında büyük farklar görüyorum.

ED: Biliyoruz ki güncel medyayla uğramsak istemiyorsunuz, neler yapıyorsunuz şu sıralar, nerede çalışıyorsunuz?

CL: Brezilya’da sol işçi sendikası basın ve Sol yayın organları, yabancı basında çıkan haberler. Ana akım medya için çalışmak sorun değil, fakat karikatürlerimi ve görüşlerini yayınlayacaklarını düşünmüyorum.

KUZEY KORE, ÇİN’İN ELE AVUCA SIĞMAYAN KÜÇÜK KARDEŞİ

ED: Sola yakın bir karikatürist olarak, Rusya, Çin ve Kuzey Kore’yi nasıl yorumluyorsunuz?

CL: Bazen Çin’in sürekli Kuzey Kore’nin yaptığı pisliği temizleye çalışan abisi olduğunu düşünüyorum. Rusya jeopolitik oyunda önemli bir oyuncu olmayı sürdürüyor ancak Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, bu bölgede, sadece ABD emperyalistleriyle çatışan bir başka emperyalist güç. Komünistlerin olmadığı bir soğuk savaş işte.

ED: Amerika Suriye’nin İdlib’de kimyasal silah kullandığını iddia etti ve hava üslerini bombaladı. Geçmişte Irak’ın da nükleer silah kullandığını iddia etmişlerdi ve Amerika tarafından ırak işgal edildi. Bu aynı taktik mi?

CL: Sanırım bu karikatür hikayeyi kelimelerden daha iyi dile getirir.